R&D Talk นักวิจัยขอเล่าเรื่อง EP.31 การเลือกบรรจุภัณฑ์ให้เหมาะสมกับผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางแต่ละประเภท
อัพเดทล่าสุด: 20 พ.ย. 2025
16 ผู้เข้าชม

การเลือกบรรจุภัณฑ์สำหรับสินค้าเครื่องสำอางมีความสำคัญอย่างมาก ไม่ใช่ว่าจะเลือกแบบไหนก็ได้ แต่ควรดูความเหมาะสมของเนื้อสินค้ากับวัสดุบรรจุภัณฑ์ วัสดุบางชนิดอาจไม่เหมาะกับสินค้าบางประเภท เนื่องจากอาจสลายตัวและปลดปล่อยสารอันตราย หรืออาจไม่สามารถทนความร้อนได้อย่างปลอดภัย วัสดุที่เหมาะสมจะสามารถป้องกันความเสียหาย การเปลี่ยนแปลง หรือการเสื่อมสภาพของสินค้าได้ดี ช่วยยืดอายุการเก็บรักษาได้ยาวนานขึ้น
1. ปกป้องและยืดอายุของสินค้า
- ปกป้องและคงคุณภาพของสินค้าภายในให้คงสภาพเดิม (Color, Fragrance, Viscosity, Texture, etc.)
- ป้องกันการเกิดปฏิกิริยาระหว่างเนื้อสินค้าและบรรจุภัณฑ์
- ป้องกันการรั่วซึม หรือการเสียรูปของบรรจุภัณฑ์
- เพื่อยืดอายุให้การเก็บรักษาได้ยาวนานขึ้น
2. เพื่อให้เกิดความปลอดภัย
การเลือกใช้วัสดุผิดประเภทอาจทำให้เกิดความไม่ปลอดภัย
- Chemical Attack: หาก Alcohol, ค่าความเป็นกรด-ด่าง สูง/ต่ำ อาจทำให้พลาสติกบวม/กรอบ
- Permeation: การรั่วซึมหรือการซึมผ่านของ Oil/Silicone อาจทำให้บรรจุภัณฑ์ลื่น/เหนียว หรือเลอะไปสู่วัสดุอื่นได้
- Migration: สารจากบรรจุภัณฑ์ซึมเข้าสู่เนื้อสินค้า ส่งผลให้กลิ่นเพี้ยน หรือสีเปลี่ยนแปลงได้
- Oxidation: Oxygen ผ่านเข้าไปได้ อาจทำให้เนื้อสินค้าเปลี่ยนสี หรือเนื้อเสื่อมสภาพ


- เสี่ยงต่อการเจริญเติบโตของเชื้อจุลินทรีย์ มีความชื้น
- ต้องเลือกวัสดุที่ปกป้องความชื้นได้ดี


- เสี่ยงต่อการเกิด Oxidation หรือการซึมผ่านของอากาศ
- ต้องเลือกวัสดุที่กัน Oxygen ได้ดี


- Silicone Oil เป็นสาร Inert (สารเฉื่อย) แต่ซึมผ่านพลาสติกบางชนิดได้
- ต้องใช้วัสดุแบบ Multilayer หรือ Glass เพื่อป้องกันการเกิดการซึมผ่านหรือการรั่วซึม


- อาจทำให้พลาสติกแตก/บวม หรือกรอบ
- ต้องเลือกใช้บรรจตุภัณฑ์ที่ทน Solvent


- pH สูง: อาจกัดพลาสติกได้
- pH ต่ำ: กัดกร่อนผิวเคลือบทำให้วัสดุเสื่อมสภาพได้


- ทำให้ความแข็งแรงของพลาสติกลดลง
- กัด ทำให้พลาสติกบวม เสียรูป



- มีน้ำหนักเบา ป้องกันความชื้นได้ดี
- ข้อจำกัด
- Oil/Silicone น้ำมันหรือซิลิโคนบางชนิดอาจเกาะผนัง (Sorption) หรือทำให้ความมันซึมผ่าน (Permeation) > ทำให้กลิ่น/สี/ความหนืด(Viscosity) เปลี่ยนแปลงได้
- High pH (ค่าความเป็นด่างสูง) อาจทำให้เกิด Stress Cracking (การแตกร้าวอย่างฉับพลัน) หรือเร่งการ Hydrolysis (การย่อยสลาย) ของเอสเตอร์ > อาจทำให้ภาชนะเสื่อมสภาพ
- ถ้าสูตรที่มี Oil/Silicone หรือไวต่อแสงแดด ควรใช้บรรจุภัณฑ์ที่มีหลายชั้น Multilayer (PET/EVOH) หรือ Coating Inner หรือใช้ขวดสีทึบ
- เนื้อสินค้าที่สามารถใช้ได้
- Water Base (เบสน้ำ)
- Low pH (ค่าความเป็นกรดสูง)
- Surfactant (สารทำความสะอาด)
- Light-Sensitive Protection (ผลิตภัณฑ์ที่ไวต่อแสง)
- Alcohol Base (ผลิตภัณฑ์ที่มีแอลกอฮอล์)

- เนื่องจากมีโครงสร้าง Polyolefin ให้ความทนเคมีสูงต่อแอลกอฮอล์/กรด/ด่าง/สารลดแรงตึงผิว และมีความยืดหยุ่นจึงทนแรงกระแทกได้
- ควรเลือกเกรด HDPE ที่มีความทนทานต่อ Stress Cracking กับสูตรจริง
- เหมาะกับ Shampoo, Body Wash, Cleanser
- ข้อจำกัด
- บางกรณีสารทำความสะอาดที่รุนแรงหรือ Solvent บางชนิดอาจทำให้เกิด Environmental Stress Cracking (การแตกร้าวอย่างฉับพลันจากสภาพแวดล้อม) ขึ้นอยู่กับเกรดพลาสติก
- ป้องกันแสงได้ไม่ดี ต้องใช้สีทึบ ห่อ shrink สีทึบด้านนอก
- เนื้อสินค้าที่สามารถใช้ได้
- Water Base (เบสน้ำ)
- Oil Base (เบสน้ำมัน)
- Low pH (ค่าความเป็นกรดสูง)
- High pH (ค่าความเป็นด่างสูง)
- Silicone Base (เบสซิลิโคน)
- Surfactant (สารทำความสะอาด)

- PP ทนต่อความร้อนและสารเคมี ส่วน EVOH เป็นชั้นกั้นด้านใน สามารถกันออกซิเจนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- เหมาะสำหรับทุกสูตรผลิตภัณฑ์ โดยเฉพาะกับสูตร Sensitive ต่อออกซิเจน วิตามินซี Retnol และทนต่อสารเคมีหลากหลาย หรือสูตรที่มี Oil/Silicone/และสูตรที่ไวต่อออกซิเจน
- ข้อจำกัด
- ควรหลีกเลี่ยงไม่ให้ EVOH สัมผัสความชื้นโดยตรง (จึงต้องเป็นชั้นกลางในโครงสร้าง Multilayer

- เนื้อสินค้าที่ใช้ได้ (สำหรับ %EVOH น้อย)
- Water Base (เบสน้ำ)
- Low pH (ค่าความเป็นกรดสูง)
- Surfactant (สารทำความสะอาด)
- Light-Sensitive Protection (ผลิตภัณฑ์ที่ไวต่อแสง)
- เนื้อสินค้าที่ใช้ได้ (สำหรับ %EVOH สูง)
- Oil Base (เบสน้ำมัน)
- High pH (ค่าความเป็นด่างสูง)
- Silicone Base (เบสซิลิโคน)
- Alcohol Base (ผลิตภัณฑ์ที่มีแอลกอฮอล์)

- แก้วไม่ทำปฏิกิริยากับสารเคมี ป้องกันแก๊ส/น้ำ ได้ดี เหมาะกับสารที่ไวต่อปฎิกิริยาเคมีและอุณหภูมิ
- ป้องกันการซึมผ่าน
- ข้อจำกัด
- แก้วใสไม่ป้องกันแสง UV ต้องใช้ Amber Glass (ขวดแก้วสีชา) เพื่อป้องกันสารเคมีไวต่อแสง
- เนื้อสินค้าที่ใช้ได้
- Water Base (เบสน้ำ)
- Low pH (ค่าความเป็นกรดสูง)
- High pH (ค่าความเป็นด่างสูง)
- Surfactant (สารทำความสะอาด)
- Light-Sensitive Protection (ผลิตภัณฑ์ที่ไวต่อแสง)
- Alcohol Base (ผลิตภัณฑ์ที่มีแอลกอฮอล์)

- Nylon ให้คุณสมบัติที่แข็งแรง และสามารถกั้นแอลกอฮอล์ได้สูง
- PET ให้ความแข็ง, Nylon สามารถทนทานต่อการทิ่มทะลุได้ และ LLDPE เป็นชั้นชีล ทำให้เป็นโครงสร้างที่ทนต่อการใช้งานดี แต่ไม่กันแสงเท่า Alu
- สามารถป้องกันออกซิเจนและความชื้นได้ดีระดับปานกลาง-สูง แต่แสงยังผ่านได้ ถ้าไม่พิมพ์ทึบ หรือเคลือบ
- ข้อจำกัด
- หากสูตรที่ไวต่อแสง ควรเลือก laminate ที่มีการพิมพ์ทึบหรือเพิ่มฟอยล์ชั้นใน

- เนื้อสินค้าที่ใช้ได้
- Water Base (เบสน้ำ)
- Low pH (ค่าความเป็นกรดสูง)
- High pH (ค่าความเป็นด่างสูง)
- Surfactant (สารทำความสะอาด)
- Alcohol Base (ผลิตภัณฑ์ที่มีแอลกอฮอล์)

- เนื่องจากมีชั้น Aluminium Foil ชั้นกลาง ช่วยป้องกันแสง และแก๊สได้ดีเยี่ยม เหมาะกับสารที่ไวต่อแสง ไวต่อออกซิเจน
- ทนทานต่อสารเคมี และช่วยรักษา Shelf Life ของสินค้าให้นานขึ้น
- เหมาะกับสูตรทุกประเภท
- ข้อจำกัด
- ต้องเลือก Laminate ที่ทน pH/Solvent ของสูตร

- เนื้อสินค้าที่ใช้ได้
- Water Base (เบสน้ำ)
- Oil Base (เบสน้ำมัน)
- Low pH (ค่าความเป็นกรดสูง)
- High pH (ค่าความเป็นด่างสูง)
- Silicone Base (เบสซิลิโคน)
- Surfactant (สารทำความสะอาด)
- Light-Sensitive Protection (ผลิตภัณฑ์ที่ไวต่อแสง)
- Alcohol Base (ผลิตภัณฑ์ที่มีแอลกอฮอล์)

- EVOH ชั้นกลางช่วยป้องกันออกซิเจนดี + โครงสร้างหลายชั้น ช่วยป้องกันการซึมผ่านของน้ำมัน/ซิลิโคน
- ชั้นภายใน LDPE ให้การปิดผนึกได้ดี และ PET ที่ช่วยให้ความแข็งแรง/ความใส
- ข้อจำกัด
- ถ้าสูตรมี Solvent รุนแรงอาจต้องเลือก Adhesive/Compatibilizer ที่เหมาะสม
- EVOH Barrier ลดการซึมผ่านแอลกอฮอล์สูง

- เนื้อสินค้าที่ใช้ได้
- Water Base (เบสน้ำ)
- Oil Base (เบสน้ำมัน)
- Low pH (ค่าความเป็นกรดสูง)
- High pH (ค่าความเป็นด่างสูง)
- Silicone Base (เบสซิลิโคน)
- Surfactant (สารทำความสะอาด)
- Alcohol Base (ผลิตภัณฑ์ที่มีแอลกอฮอล์)

- มีความแข็งแรง ทนทานต่อสารเคมีดี ตัดเกลียวได้ดี ทนความร้อน จึงเป็นตัวเลือกมาตรฐานสำหรับฝาบรรจุภัณฑ์
- PP เป็น Polyolefin ที่ทนตัวทำละลายได้ดี และคงรูปเมื่อสัมผัสสารส่วนใหญ่
- ข้อจำกัด
- ต้องเลือก Liner (Foam/PE/PTFE) ให้เหมาะกับกรด/ด่าง/สาร Active เพื่อป้องกันการปนเปื้อนหรือรั่วซึม (อาจจะต้องขอคำแนะนำจาก Supplier บรรจุภัณฑ์อีกครั้ง)
- เนื้อสินค้าที่ใช้ได้
- Water Base (เบสน้ำ)
- Oil Base (เบสน้ำมัน)
- Low pH (ค่าความเป็นกรดสูง)
- High pH (ค่าความเป็นด่างสูง)
- Silicone Base (เบสซิลิโคน)
- Surfactant (สารทำความสะอาด)
- Alcohol Base (ผลิตภัณฑ์ที่มีแอลกอฮอล์)


- HDPE มีความยืดหยุ่น เหมาะกับฝาสกรู ฝา Snap-on Cap หรือ ฝา Filp Top และฝาที่ต้องรับแรงกด หรือเปิด-ปิดบ่อย
- มีความเป็น Polyolefin ไม่ทำปฎิกิริยากับสารส่วนใหญ่ จึงทนต่อสารเคมีได้ดี รวมถึง แอลกอฮอล์ ด่าง และสารทำความสะอาดได้ดีกว่าโพลีเมอร์บางชนิด แต่การทนต่อ Solvent เฉพาะตัวขึ้นกับเกรดและสารเติมแต่งด้วย
- ต้านทานต่อแรงกระแทกและทนต่อการบิดงอได้ดี
- ข้อจำกัด
- ความแข็ง (Rigidity) สูงกว่า LDPE อาจทำให้รู้สึกว่าฝา แข็ง ไม่เหมาะกับบางดีไซน์ที่ต้องการสัมผัสนุ่ม
- สำหรับ Solvent รุนแรง หรือ Essential Oil อาจเลือกใช้ Foam Liner PTFE หรือ Foil + Heat Seal ที่ทนต่อ Solvent ได้ดี
- เนื้อสินค้าที่ใช้ได้
- Water Base (เบสน้ำ)
- Oil Base (เบสน้ำมัน)
- Low pH (ค่าความเป็นกรดสูง)
- High pH (ค่าความเป็นด่างสูง)
- Silicone Base (เบสซิลิโคน)
- Surfactant (สารทำความสะอาด)
- Alcohol Base (ผลิตภัณฑ์ที่มีแอลกอฮอล์)


- ใช้เป็นฉลากรอบขวด ปกปิดสี/ป้องกันแสงได้ระดับหนึ่งเมื่อพิมพ์ทึบ และสามารถพิมพ์เพื่อเพิ่มความสวยงามให้สินค้าได้
- ใช้ห่อหุ้มเพื่อรวมหน่วย/Pack สินค้า
- ใช้เป็นฉลาก/ป้องกันแสงภายนอกได้ หรือ Tamper Evident คือ บรรจุภัณฑ์ป้องกันการแกะ/แงะ เพื่อให้ผู้ซื้อมั่นใจว่ายังไม่ถูกเปิดใช้งาน แต่หากผลิตภัณฑ์มี Solvent หรือต้องการรีไซเคิลง่าย อาจเลือก PETG/PP Shrink แทน
- ข้อจำกัด
- PVC อาจถูกบาง Solvent ทำให้มีปัญหา (ขึ้นอยู่กับสูตร) ไม่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
- บรรจุภัณฑ์ที่ใช้ได้
- Bottle (ขวด)
- Tube (หลอด)
- Jar (กระปุก)
- Box (กล่อง)
- Carton (ลัง)
- Cap Seal (ซีลฝาขวด)


บทความที่เกี่ยวข้อง
เชื่อว่าเกือบทุกคนต้องเคยผิวอักเสบมาก่อน ทำให้ผิวหน้ามีจุดบกพร่อง พออาการอักเสบหายก็ดันทิ้งรอยดำเอาไว้ ทีเอ็นพีจึงขอพาทุกคนมาไขข้อสงสัยว่าผิวอักเสบเกิดขึ้นได้ยังไง พร้อมแนะนำสารสกัดที่ช่วยดูแลผิวอักเสบเพื่อให้ผิวกลับมาใสปิ๊ง ✨
22 ส.ค. 2025
ช่วง เดือนตุลาคม 2566 ประเทศไทยได้มีความก้าวหน้าในเรื่องของความยั่งยืน นั่นก็คือ การแบ่งบรรจุเครื่องสำอางเพื่อขาย ณ จุดบริการ หรือที่เรียกกันว่า เครื่องสำอางรีฟิล เป็นจุดที่แสดงให้เห็นถึงการใช้ซ้ำของภาชนะบรรจุ ซึ่งปัจจุบันยังเป็นเพียงการเริ่มต้นของผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางบางอย่าง อาจจะยังทำให้เห็นการเปลี่ยนแปลงได้น้อย แต่ในอนาคต พฤติกรรมของผู้บริโภคจะต้องเกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นแน่นอน เพื่อก้าวไปสู่ความยั่งยืน
19 พ.ค. 2025
ปัญหาผิวหมองคล้ำไม่กระจ่างใสที่รบกวนใจใครหลาย ๆ คน ทีเอ็นพีขอบอกเลยว่ากว่าผิวจะขาวใสไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะมีหลายกลไกที่สามารถทำให้ผิวเราหมองคล้ำลงได้ ถ้าอยากผิวใสต้องบล็อกให้ครบทุกกลไกการสร้างเม็ดสีเมลานิน ✨
24 เม.ย. 2025


